Rabiës oftewel hondsdolheid is een infectieziekte die relatief weinig voorkomt. Volgens de statistieken zijn er de afgelopen 25 jaar 3 Nederlanders overleden aan Rabiës.
De impact van een hondenbeet, of contact met een zoogdier in de sub(tropen) is doorgaans groot. De laatste jaren is de voorlichting over Rabiës in de spreekuren op de vaccinatiecentra toegenomen. De keuze over wel dan niet vaccineren komt aan de orde en vaak (mede door toedoen van de protocollen) kiezen mensen niet voor vaccinatie omdat het een extra kostenpost is en men uitgaat van het feit dat de kans op een beet van een zoogdier klein is.
Dit klopt wat mij betreft helemaal. Feit is ook dat mensen die bij een vaccinatiecentrum komen hierover voorlichting krijgen en men bewust is van het feit dat men van de beesten af moet blijven. Geen honden aaien, met een aap op de foto, katten knuffelen en vleermuizen met rust laten.
Maar, wat mij opvalt de laatste jaren, is dat er steeds meer mensen tóch contact hebben met zoogdieren in de tropen en dat mensen zich steeds meer zorgen maken over besmetting.
Het aantal mensen dat behandeld wordt na een beet is toegenomen. Dit houdt naar mijn mening in dat mensen zich meer en meer bewust zijn van het risico op Rabiës en bij (zelfs een minimaal contact) zich zorgen maken en een behandeling willen.
Even terug naar de 3 Nederlanders die in de afgelopen 25 jaar zijn overleden aan Rabiës. Allen waren niet gevaccineerd tegen Rabiës voor de reis.
Het is mijn insteek dat vaccineren voor een reis naar de tropen een hele goede investering is. Je hoeft het maar 1 keer te doen en je bent voor de rest van je leven beschermd. Beschermd in de zin dat je lichaam immunologisch geheugen opbouwt tegen dit virus. Dit immunologisch geheugen blijft je leven lang aanwezig en maakt dat je na een beet of contact met een verdacht zoogdier niets anders hoeft te doen dan de wond wassen met water en zeep, even desinfecteren en het liefst zo spoedig mogelijk twee herhalingsvaccinaties te halen. Hoe snel je moet zijn met deze herhalingsvaccinaties is afhankelijk van de plek op je lichaam waar je dit contact hebt gehad met het verdachte dier en de impact van het contact. Bij krabben is de kans op besmetting aanwezig, maar klein. Bij bijten is de kans groter, ga dan zo snel mogelijk ergens een vaccinatie halen. De vaccinatie stimuleert je geheugencellen tot het aanmaken van antistoffen, zodat je je eigen beschermende cellen aanmaakt.
Een prachtig systeem, en je hoeft geen stress te hebben over het halen van immunoglobulines (Marig: “human anti rabies immunoglobulin”), dit vaccin is namelijk in veel landen lastig te verkrijgen en ook de kwaliteit van het vaccin laat in de tropen te wensen over.
Als je naar de tropen gaat, raad ik je aan om de informatie over de vaccinatie tegen Rabiës nog eens goed te lezen.
Ikzelf ben ook gevaccineerd tegen Rabiës. Overigens pas 10 jaar na mijn eerste reis.
Pas toen ik kinderen kreeg en met mijn kinderen ging reizen, merkte ik hoe kwetsbaar we zijn als mens en dat alle bescherming is meegenomen. Ook al is de kans op ziekte klein. Het neemt een boel zorgen weg als je goed beschermd en voorbereid op reis gaat.
Ook vandaag weer werd ik gebeld door een reiziger die niet gevaccineerd was tegen Rabiës en een hondenbeet had opgelopen in Thailand. Hij wist niet wat hij moest doen en is naar een ziekenhuis gegaan. Daar is hij gestart met vaccinaties tegen Rabiës. Na 2 weken hoorde hij dat hij eigenlijk Marig had moeten hebben. Nu maakt hij zich zorgen omdat de behandeling niet goed is verlopen.
Dagelijks worden we geconfronteerd met bijt en krabincidenten door zoogdieren in de (sub)tropen. De impact van een beet is zeer groot. Vaccineren van tevoren geeft rust en zekerheid!
Marchel Ratering, geregistreerd reizigersverpleegkundige en directeur vaccinatiecentrum.nl